Plazmoliza ... ?

Na naszych kolejnych zajęciach, które miały miejsce dnia 4 maja przygotowywaliśmy preparaty hipertoniczne tj:

a) sacharoza I (5%) - 1g sacharozy + 19ml wody;

b) sacharoza II (15%) - 3g sacharozy+ 17 ml wody;

c) sacharoza III (30%) - 6g sacharozy + 14 ml wody;

d) sól jadalna I (5%) - 1g NaCl + 19 ml wody;

e) sól jadalna II (25%) - 5 g NaCl + 15 ml wody.

Na początku odważyliśmy odpowiednią ilość sacharozy jak i soli jadalnej do każdego roztworu na małej wadze.

Następnie wsypywaliśmy odważową sacharozę (bądź sół jadalną) do zlewki, do której po krótkim czasie dołączyła ciepła woda, którą specjalnie na tę okazję odmierzyliśmy.

Kolejnym etapem było dodanie roztworów do przygotowanych wcześniej preparatów i oglądanie zachodzącego zjawiska pod mikroskopem.

Podczas zajęć pojawiły się różne zagadnienia i definicje do nich, które w skrócie teraz przedstawię:

>Plazmoliza - proces tracenia wody w komórce w roztworze hipetoniczny. W wyniku tego następuje obkurczenie cytoplazmy od ścian komórki. Dotyczy ona wyłącznie komórek roślinnych.

(Zdjęcia pochodzą w Wikipedii. Na jednym zdjęciu widnieje błąd. Zostanie on poprawiony w najbliższym czasie. )

>Dyfuzja - proces samorzutnego rozprzestrzeniania się cząsteczek lub energii w danym ośrodku (np. w gazie, cieczy lub ciele stałym), będący konsekwencją chaotycznych zderzeń cząsteczek dyfundującej substancji między sobą i/lub z cząsteczkami otaczającego ją ośrodka.

>Osmoza - dyfuzja rozpuszczalnika przez błonę półprzepuszczalną z roztworu hipotonicznego do hipertonicznego. Zjawisko odkryto, badając plazmolizę komórek skórki liści zapasowych cebuli– dotyczyło więc żywych komórek, w których błoną półprzepuszczalną jest błona komórkowa, a roztworami zawartość komórki i płyn pod szkiełkiem nakrywkowym preparatu mikroskopowego. Później nauczono się wytwarzać sztuczne błony półprzepuszczalne (np. celofan) i okazało się, że samo zjawisko nie jest specyficzną cechą życia. Może zachodzić w różnych rozpuszczalnikach i dotyczyć różnych substancji rozpuszczonych.

>Roztwór hipertonicznty - w zjawiskach osmotycznych jest to ten z dwóch kontaktujących się ze sobą roztworów, do którego następuje przepływ indywiduum chemicznego zdolnego do przenikania przez błonę półprzepuszczalną.

>Roztwór izotoniczny - roztwór, który w kontakcie z innym roztworem przez błonę półprzepuszczalną pozostaje z nim w osmotycznej równowadze dynamicznej.

>Roztwór hipotoniczny - w zjawiskach osmotycznych jest to ten z dwóch kontaktujących się ze sobą roztworów, od którego następuje przepływ indywiduum chemicznego zdolnego do przenikania przez błonę półprzepuszczalną.